Đặc điểm hình thái và hình thức sinh sản của rêu và dương xỉ

Rêu là gì? Dương xỉ là gì?

Rêu khác với thực vật có quả hình nón, dương xỉ và thực vật có hoa, chúng không có một hệ mạch để vận chuyển nước. Các tế bào của chúng hấp thu nước trực tiếp từ không khí hoặc đất.

Dương xỉ có lá lược thay cho lá, lá lược được phân chia thành những lá chét có các túi bào tử chứa bào tử ở mặt bên dưới. Khi những bào tử chín, túi bào tử bung ra và bào tử được gió mang đi xa. Bào tử sẽ mọc thành nguyên tản, tạo ra sự che chở cho bào tử non.

Rêu là gì?

Rêu là lớp thực vật lớn nhất, và đa dạng nhất của các thực vật ngành rêu với hơn 9000 loài. Rêu neo móc vào đất với sự hỗ trợ của các rễ giả, giúp ích trong việc hấp thu các dưỡng chất.

Một cuống ngắn mọc ra từ các rễ giả, bao phủ bởi các lá nhỏ li ti được sắp xếp theo kiểu hình xoắn ốc quanh cuống và cao đến 6inch.

Chúng mọc ở những nơi ẩm ướt như trên bề mặt đất, đá hay trên cây. Rêu không có lá, thân và rễ thực sự.

Rêu là thực vật phổ biến nhất với gần 15,000 loài. Mỗi cá thể có một lá mầm nhỏ li ti và bó chặt với nhau thành một tấm thảm xốp để tạo ra sự nâng đỡ cho các cá thể rêu.

Chúng neo móc bằng những cấu trúc giống như sợi gọi là rễ giả. Người ta cho rằng rêu là những thực vật thực sự đầu tiên đã tiến hoá từ những loài charophyte vào khoảng 500 triệu năm trước đây.

Thực vật ngành rêu không lan rộng nhanh, vì chúng thường mọc cùng nhau, thường ở dạng những tấm thảm hay tấm phủ giống như tấm chăn trong khu rừng.

Rêu có tinh bào có đuôi roi, chúng sống chủ yếu ở những môi trường ẩm ướt để cho các tinh bào có thể chuyển động tự do.

Thực vật ngành rêu thường được thấy ở những nơi có bóng râm, như ở các khe suối và những khu rừng.

Rêu sinh sản bằng bào tử. Rêu thường có các giao tử đực và giao tử cái vốn tạo ra các hợp tử đực và cái tức là tinh bào và noãn.

Rêu tản (Liverwort) là gì?

Rêu tản (Liverwort) là một loại thực vật khác thuộc ngành rêu. Chúng chủ yếu được thấy ở những nơi có bóng râm như các mương rãnh, trên mặt đất, v.v.

Chúng là những cá thể thực vật xen phủ lên nhau. Tên gọi rêu tản (liverwort) bắt nguồn từ tiếng Anglo Saxon “lifer” có nghĩa là “gan” và “wryt” có nghĩa là “thực vật.”

Có gần 8500 loài rêu tản được tìm thấy từ Bắc cực cho đến vùng nhiệt đới. Một số rêu tản cũng được tìm thấy ở những nơi khô ráo. Những loài rêu tản được thấy hiện nay là những thực vật giao tử lớn hơn và có thời gian sống dài hơn.

Chúng có bề rộng khoảng từ 0.15 mm đến 2,5 cm và dài 25 cm, và đa số có nhiều lá. Rêu tản gồm một đám mô xanh lục được gọi là tản (thallus) không biệt hoá thành các bộ phận khác nhau.

Ở một số loài, các cơ quan sinh sản đực và cái nằm trên những cuống có thịt, trong khi một số loài có các tế bào cuộn lại gọi là tế bào co giãn (elaster) ở bên trong các túi bào tử. Những túi này mở ra và phát tán các bào tử.

Rêu tản thuộc lớp Hepaticae. Chúng là những thực vật nhỏ, cao không quá một inch. Rêu tản có rất nhiều trong các rừng mưa nhiệt đới và những khu vực ẩm ướt trên khắp thế giới.

Có hai nhóm rêu tản chính – rêu tản có lá và rêu tản có tản. Rêu tản có lá có hai hàng lá lớn và một hàng lá nhỏ hơn. Trong khi rêu tản có tản có các tản bẹt.

Dương xỉ là gì?

Dương xỉ là những thực vật không có hoa. Chúng có các rễ và thân giúp chúng hấp thu và vận chuyển nước đến các lá.

Chúng không tạo ra hạt hay hoa, thay vào đó chúng sử dụng các bào tử để sinh sản. Lá dương xỉ được gọi là lá lược, có chứa túi bào tử. Túi bào tử có các bào tử bên trong.

Khi bào tử chín, túi bào tử mở ra và bào tử được phân tán đi bởi gió. Có gần 6.000 loài dương xỉ trên thế giới, đặc biệt là ở những vùng gần xích đạo.

Trong kỷ Carbon, dương xỉ khổng lồ thống trị những khu rừng. Thân của chúng dần dần chuyển hoá thành than đá. Một thứ dương xỉ được biết đến nhiều nhất là dương xỉ diều hâu (braken).

Cây dương xỉ, trông giống như cây cọ, được thấy chủ yếu ở những vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Cây dương xỉ mọc rất cao và mọc thành từng cụm. Một số cây có thể cao đến 5m. Cây dương xỉ thích bóng râm và nơi được che chắn gió.

Dương xỉ thường mọc ở tầng dưới trong những khu rừng khí hậu ôn đới sinh cảnh tự nhiên.

Những cây này phải mọc đủ sâu để cho thân giữ được thẳng đứng dưới trọng lượng của chính nó.

Dương xỉ Dicksonia Antarctica

Dương xỉ Dicksonia Antartica được thấy ở Úc, là nơi thường có khí hậu lạnh. Thực vật cổ xưa này là thứ cây tạo bóng râm rất tốt cho sân hay vườn. Thân của nó mọc chỉ một inch mỗi năm, nhưng các lá lược mới mọc ra nhiều inch mỗi ngày.

Cây này cần các điều kiện lạnh ẩm và cần có nguồn nước thoả đáng. Thân cây là một bó rễ, cần được tưới nước hàng ngày để cho cây tăng trưởng tốt.