Đặc điểm bệnh đốm rong trên cây có múi

Bệnh đốm rong là bệnh phổ biến trên một số loại cây trồng như cà phê, sầu riêng, cam, quýt,…

Nguyên nhân

Do tảo Cephaleuros mycoides hay C. virescens phát triển và gây bệnh trên lá, trái vào mùa có ẩm độ cao. Các đốm rong thường nhỏ hơn đốm do nấm Cercospora gây ra và có màu từ xanh đậm đến nâu hay đen.

Vào mùa mưa bệnh thường xuất hiện gây hại mạnh ở những vườn không được chăm sóc chu đáo (thiếu phân, thiếu nước,…). Những vườn trồng quá dày khiến cây quá rậm rạp thiếu ánh sáng. Bệnh nặng khiến lá không quang hợp được nên rụng nhiều. Cây còi cọc và kém phát triển hơn bình thường.

Bệnh đốm rong gây hại trên thân, cành và lá, thi thoảng mới thấy xuất hiện gây hại trên trái. Bệnh gây hại chủ yếu ở trên thân chính và các cành già bên trong tán.

Triệu chứng

Vết bệnh là những đốm hình tròn mọc nhô lên trên bề mặt lá có màu nâu gạch hoặc màu xanh xám. Mặt trên giống như nhung, mặt dưới của lá vẫn bình thường.

Ban đầu vết bệnh nhỏ hình tròn và có màu xanh. Vết bệnh lan dần thành từng mảng có lớp tơ mịn màu xanh rêu, ở giữa có màu nâu đỏ. Bệnh sẽ lây lan sang trái và các nhánh phía trên nếu không xử lý kịp thời.

Mô tả

Tảo lục Cephaleuros sp. là loài tảo sinh dưỡng có dạng đĩa với các tế bào sắp xếp đối xứng.

Thallus của chúng [phần chức năng chính của cơ thể, có trách nhiệm cho sự phát triển và sinh sản] tạo ra các sợi mọc chủ yếu giữa lớp biểu bì của lá cây chủ, nhưng trong một số điều kiện, các sợi này cũng phát triển giữa các tế bào màng và trung bì của lá.

Tảo Cephaleuros sp. sinh sản bằng các bào tử bám trên động vật trong động vật có vú, phát tán nhờ gió, mưa tạt và mưa do gió thổi.

Bào tử bám trên động vật có thể lây nhiễm sang lá, chồi non và quả mới của thực vật. Sự phát tán bào tử diễn ra phổ biến hơn vào cuối mùa mưa.

Sau khi bị nhiễm trùng tảo, các tế bào thực vật cạnh thallus bị tấn công và thallus xâm nhập sẽ chuyển sang màu vàng. Sau đó, thallus lây nhiễm sẽ nở ra làm cho tế bào trong bị xâm nhập sẽ chết và tạo ra vết thương trên lá, thân. Có thể có rất nhiều vết bệnh được tạo ra trên lá và chồi đến mức chúng gần như bao phủ toàn bộ bề mặt.

Phân tích lá bệnh thấy lượng đường glucose và sucrose giảm trong khi hàm lượng đường fructose tăng. Ngoài ra lượng tinh bột, cellulose và pectin trong tế bào lá bệnh cũng cao hơn. Rong gây ra sự giảm hàm lượng protein, acid amin và đạm amid trong lá ổi trong khi đó lượng đạm nitrat gia tăng. Như­ vậy rong phân giải các chất dinh dưỡng trong tế bào lá.

Điều kiện nhiễm bệnh

Tảo: Các loài tảo rất ít ký sinh trên cây trồng trên cạn để phát triển vì tảo là thực vật thủy sinh nên không ưa thích các cây trồng trên cạn.

Môi trường:

+ Do là thực vật thủy sinh nên chủ yếu ký sinh khi mưa lớn và thường xuyên hoặc tưới tiêu, mực nước ngầm cao hoặc thoát nước kém, và lưu thông không khí kém hoặc bóng râm một phần, tất cả đều có xu hướng giữ đất, bề mặt và môi trường khá ẩm.

+ Trong môi trường ẩm ướt như vậy và khi có nguồn nitơ sẵn có, tảo phát triển và sinh sôi nhanh chóng.

Cây trồng: Cây trồng trên đất trồng trọt phát triển khá kém trong điều kiện ẩm ướt như vậy và tảo bắt đầu phát triển không chỉ trên đất mà còn trên bề mặt lá, chồi,… của những cây như vậy mà không rút bất kỳ chất dinh dưỡng nào từ cây trồng trên đất.

Hậu quả

Thiệt hại về kinh tế trên các loại cây trồng nông nghiệp là điều không thể tránh khỏi.

Tạo điều kiện suy giảm miễn dịch của cây trồng, thuận lợi cho 1 số tác nhân gây hại khác như vi khuẩn, virus, tuyến trùng xâm nhập.

Đối với các loại thực vật cạnh quan, tảo có thể phá hủy cả một sân cỏ để lại mặt đất nứt nẻ.

Biện pháp phòng trừ

Quản lý tảo bằng cách đảo ngược điều kiện độ ẩm cao, giảm lượng nitơ sẵn có và bằng cách phun thuốc diệt nấm đã được phê duyệt. Tuy nhiên, chỉ có thể kiểm soát tảo trong một khoảng thời gian khá ngắn.

Thực hiện bón phân, tưới nước hợp lý. Cắt tỉa cành tạo điều kiện thoáng khí cũng giảm được bệnh.Tạo sự thông thoáng giữa trong vườn bằng các biện pháp tỉa cành, tạo tán.

Có thể dùng thuốc gốc đồng hoặc 1 số loại thuốc trị nấm để phòng trừ.